Azərbaycan xalçası: Minillik sənət - FOTO

JAMnews

Bakı

Azərbaycanda xalçaçılıq

Azərbaycanın xalçaçılıq sənəti minillik tarixi olan mədəni irs formalarından biridir. 2010-cu ildə Azərbaycan xalça sənəti UNESCO-nun “Qeyri-maddi Mədəni İrsin Nümayəndələr Siyahısı”na daxil edilib.

Xalçalar təkcə funksional deyil, eyni zamanda sosial status simvolu kimi istifadə olunurdu.

Mədəni rolu və simvolika

Xalça naxışlarının xalqın dünya görüşü, təbiət duyumu və tarixi dərinliyini əks etdirdiyi deyilir. “Buta”, əjdaha, tovuzquşu kimi motivlər xalçalarda tez-tez rast gəlinir. Xalçaçılıq qadınlar arasında nəsildən-nəslə keçən peşə olub; hördükləri xalçalar gəlinlik cehizinin vacib hissəsi sayılıb.

Qoruma və təbliğ

Azərbaycan Milli Xalça Muzeyi 1967-ci ildə yaradılıb və bu sahənin qorunmasında önəmli hesab edilir. Muzey 2025-ci ilin mayında “Rabat Xalçasının Sənəti” adlı interaktiv sərgiyə ev sahibliyi edib. Həmçinin 8 mayda toplayıcı Amir Oskoye ilə görüş keçirilib.

Son hadisələr

2025-ci il 3-4 may tarixlərində Bakıda Beynəlxalq Xalça Festivalı keçirilib. Festivalda sənətkar sərgiləri, performanslar və mədəni fəaliyyətlər yer alıb. Tədbir “Azərxalça” ASC, “İçərişəhər” Qoruğu və İqtisadiyyat Nazirliyinin dəstəyi ilə baş tutub. 6 mayda Xalça Muzeyində interaktiv sərgi açılıb.

Beynəlxalq tanınma və bazar

Azərbaycan xalçaları Latviya, Rusiya kimi ölkələrdə sərgilərə çıxarılıb. 2023-cü il dərclərinə görə xalça bazarının həcmi 39 milyon dollar olub və 13% artım göstərib.